KDE3'� denemek

ArticleCategory:

Applications

AuthorImage:[Here we need a little image from you]

TranslationInfo:[Author + translation history. mailto: or http://homepage]

AboutTheAuthor:

Lorne �ikago da ya��yor ve Oracle veritabanlar�ndan veri alma-girme konusunda uzmanla�m�� bir bilgisayar dan��man�d�r. Unix ortam�nda programlama yapmaya ba�lad��ndan beri, Lorne 'DLL Cehennemi' nden tamam�yla ka��nm��t�r. Halen Bilgisayar Bilimleri'nde y�ksek lisans� i�in �al��maktad�r.

Abstract:[Here you write a little summary]

KDE en son �r�n olan 3.s�r�m�n� ��kartt�. Bu yaz� size KDE 3'� deneyebilmeniz i�in bir fikir verecektir. Yaz�da KDE 3'�n SuSE 7.3 i�in olan derlenmi� hali kullan�ld�, ancak di�er ana Linux da��t�c�lar�nda da program� elde edebilirsiniz san�r�m.

ArticleIllustration:[One image that will end up at the top of the article]

ArticleBody:[The article body]

KDE3 nedir?

KDE SuSE ve Turbolinux gibi Linux da��t�mlar�nda ben�msenm�� de�er olarak kullan�lan bir masa�st� program�d�r. KDE3 nesne tabanl� bir programlama dili olan C++ ile yaz�lm��t�r. Bu �ok �nemli bir se�imdir, ��nk� programc�lara, daha �nceden yaz�lm�� ve �al��rl�� denenmi� olan par�alar� al�p ugulamalarda kullanabilme olana�� vermektedir. KDE, QT ad� verilen bir k�t�phane kullanmaktad�r ve KDE3'�n bu s�r�m�, QT3 s�r�m�n�n �zelliklerinden yararlan�lmak �zere yay�nlanm��t�r. Bence, �ok b�y�k bir i� ba�ard�lar ve ben art�k KDE3'� g�nl�k hayatta, kendi masa�st� program�m olarak kullan�yorum.

Nas�l deneyebilirsiniz?

KDE3'�n en �nemli �zelli�i, KDE2'yi kullan�rken kendisini deneyebilmenizdir. E�er, hala KDE1 kullan�yorsan�z, Linux da��t�m�n�z� g�ncellemenin tam zaman� olabilir!

KDE1 ile ilgili sorun, rpm paketleri ile elde etti�im KDE3'�n de ~/.kde dizinini kullan�yor olmas�d�r. Bu da KDE1 ile �eli�ki yaratabilir. Ger�i bu sorunun �stesinden gelebilirsiniz. KDE, 'KDEHOME' �evre de�i�keninde tan�mlanan dizinde �al��maktad�r. Dolay�s�yla KDE'yi �al��t�rmadan �nce bu de�i�kenin de�erini de�i�tirebilirsiniz.

KDE programlar�n�, size en yayk�n olan yans� y�resinden �ekebilirsiniz:

Ben, SuSE 7.3'� kullan�yorum, ancak di�er t�m b�y�k Linux da��t�c�lar�n da haz�r derlenmi� programlar� vard�r.

KDE3'�n eski s�r�mlerine kar��mamas� nas�l sa�lanmakt�r? Programlar ve k�t�phaneler kendi dizinlerinde yer almaktad�r, b�ylece y�kleme s�ras�nda hi�bir�ey bozulmamaktad�r. Bu, baz� manyak i�letim sistemlerinin her�eyi 'registry' ad� verilen ve ger�ekte kimsenin anlamad�� bir �eye koymas� gibi bir �ey de�ildir. Ayr�ca program�n�z� yeniden derlemede bozuklu�a u�rad� mesaj�n� ald�ktan sonra bilgisayar� kullan�lamaz hale getirmektedir. E�er, ya�amak i�in yaz�l�m geli�tiriyorsan�z ve s�rekli olarak derleme yapman�z gerekiyorsa, bu ger�ekten �ok b�y�k bir sorun olmaktad�r. SuSE alt�nda KDE3'�n k�t�phaneleri /opt/kde3 ve qt3 ise, /usr/lib/qt3 dizininde yer almaktad�r. Sizin, y�kleme yapmadan �nce 'rpm -qpl <paket-ad�.rpm>' ile paketle gelen dosyalarda �ak��ma olup olmad��na iyice bakman�z gerekiyor. Ayr�ca, rpm y�klemeden �nce size uyar� mesaj� verecektir.

Rpm'leri kullanarak, basit bir �ekilde y�kleme yapabilirsiniz. Ben genellikle, y�kleme yapaca��m rpm paketlerini bir dizine toplay�p, 'rpm --install *.rpm' komutuyla hepsini birden y�klemekteyim. E�er, paketler aras� ba��ml�l�k sorunu ��karsa, gerekli paketleri �nce y�kleyip, tekrar deneyin. Ben, KDE2 ile KDE3 aras�nda �ak��maya yol a�an bir dosya hakk�nda bir hata mesaj� ald�m. Dosyalar� kar��la�t�rd��mda, ikisi aras�nda iki karakterlik bir fark vard� ve bunu �nemli g�rmeyip 'rpm --install --force *.rpm' komutyla y�klemeye devam ettim.

Daha sonra, KDE Control Center->System->Login Manager gidip KDE3 oturumunu ekleyin. Bu, KDE3'� �al��t�racak olan kabuk program�na ba�lant� olan /usr/X11R6/bin/kde3 �a��racakt�r. KDE3 ayarlar�n�z� KDE2'den �evirmek isteyip istemedi�inizi soracakt�r. Ben yapt�m, ancak KMenu'n�n baz� k�s�mlar� tam olarak �al��mad�. �ok b�y�k bir sorun de�il, ancak y�zde y�z uyum oldu�u s�ylenemez. Size tavsiyem, eski ayarlar�n�z� �evirmek yerine, benimsenmi� olan ayarlarla ba�lay�p, �zelle�tirmektir. De�i�tirme yapmak i�in 'kmenuedit' program�n� kullanabilirsiniz.

Riskler nelerdir?

Ne olursa olsun, bence �nemli dosyalar�n�z�n yede�ini s�rekli olarak almal�s�n�z. E�er, m�mk�n ise, dosyalar� bir CD kaydedip, makinan�n d��nda tutmak en iyisi tabii. Bunu yap�yorsunuz de�il mi? E�er, yedek alm�yorsan�z, KDE3 veya ba�ka bir�ey olsun, bence �ncelikli konu yedek olmal�d�r.

En g�venilir yol, kulland��n�z Linux da��t�m�n, denemek �zere olu�turduklar� bir g�ncelleme CD'sinden yararlanarak y�kleme yapman�zd�r. Asl�nda, yeni �eyler denemek herkesin yapabilece�i bir�ey de�ildir ve s�rf bende herhangibir sorun ��kmad� diye herksde de sorun ��kmayacak anlam�na gelmez. Bence, ger�ek risk olduk�a d��k seviyede. Ben 3 adet bilgisayarda KDE3'e g�ncelleme yapt�m ve KDE3'�n bilgisayarlar� bozaca��n� d��nseydim bunu yapmazd�m. Bunu s�yledikten sonra, yukar�da da s�zedildi�i gibi y�kleme s�ras�nda baz� kabuk programlar�nda uyumsuzluklar olabilir ve y�klemeyi bunlara ra�men devam ettirmek zorunda kalabilirsiniz. E�er, bu sizi tedirgin ediyorsa, bu dosyalar�n yede�ini alabilir ve sonra sorun ya�arsan�z, tekrar bunlar� kullanabilirsiniz. G�ncelleme yapmak, kulland��n�z sistem hakk�nda birtak�m temel bilgilere sahip olman�z gerekecektir. Genellikle, insallar yeni bir �r�n kullanmak istediklerinde, �ok fazla u�ra�mak istemezler.

�yi olan nedir?

Konsole kurallar�. Ge�ekten �ok m�thi� g�r�n�yor. Bir�ok se�enek var ve fareye dokunmadan neredeyse her�eyi yapabiliyorsunuz. Benim i�imin b�y�k bir k�sm� Konsole kullanmak oldu�undan, bu benim i�in �nemli bir art�d�r.
Fontlardaki Anti-aliasing gayet iyi �al��maktad�r, Konsole'da bile. KDE3 harika g�z�kmektedir. Kcontrol Center/Style/Effects Enable GUI Effects kullanarak, men�leri saydam yapabilirsiniz. Konsole'un g�r�n�m�n� de, var olan bir�ok g�r�n�mden se�erek de�i�tirebilirsiniz.
KDE art�k Pager'a sahip. Bir masa�st�nde bir ba�kas�na farenin s�r�kle ve b�rak (drag and drop) �zelli�inde yararlanarak, ta��man�z m�mk�n.
Alt-Tab ile pencereler aras�ndaki ge�i�i, fare ile pencere i�ine t�klama yapmadan sa�layabiliyorsunuz.
'Edutainment' b�l�m�nde harika programlar var. Bunlarda biri KTouch d�r ve size, klavye kullanmas�n� ��retmektedir. Benim bu alanda ger�ekten kendimi geli�tirmeme gereksinim var ve daha �imdiden yarar�n� g�rd�m. KStars ve KGeo programlar�n� da unutmamak gerek.
Tekrar yeni �eyler ��renmenize gerek yok, ��nk� t�pk� KDE2 gibi �al��maktad�r, sadece biraz daha iyi.

�al��lmas� gereken alanlar nelerdir?

Veri kayb�na hi� u�ramad�m ve �nemli say�labilecek hata ile kar��la�mad�m. Sadece, ufak tefek sorun yaratan birka� �eyden s�zedebilirim. Bunlar�n bir k�sm� benim ihmalim oldu�undan eminim.

Bazen ��k�� i�lemi sonsuza kadar s�rmektedir. Bu bende daha �nceden de oluyordu ve san�r�m tekrar olmaya ba�lad�. Program, en az�nda ekran� karartm�� olsayd�, �al��t��n� g�r�rd�m. Ayr�ca, Kpager �al��t�r�ld�� zaman KDE3'�n kafas� olduk�a kar��maktad�r ve bu durumda ��k�p yeniden girmek gerekmektedir.
Masa�st�n�, yeni kdm kullanarak �al��t�ramad�m. Giri� ekran�nda giri� yapt��mda, sadece X pencere sisteminin gri ekran�n� g�steriyordu ve ben eski kdm'yi sorunsuz olarak kullanmaya devam ettim.
KDE2'deki men�leri �evirme i�lemi �al��mamaktad�r. Dolay�s�yla, SuSE'nin Yast2 gibi Linux da��t�c�n�za �zg� men� se�eneklerini kullanam�yorsunuz. Ancak, KDE3 Linux da��t�c�lar� taraf�ndan paketlenmi� olarak geldi�i zaman, bu sorun da giderilecektir diye d��n�yorum.
Bazen KDE'nin pencere odaklama �zelli�ini sadece iki pencere i�in kullanabiliyorum. Bu beni rahats�z ediyor, ��nk� zaman�m�n �o�unu Konsole, Konqueror, ve gvim kullanarak ge�iriyorum. Sadece en son kulland��m iki pencere aras�nda se�im yapabiliyorum. Ancak, di�erleri ile �al��maktad�r. Ayr�ca, CDE tipi kullan�m� se�me �ans�n�z var, dolay�s�yla her�ey kaybetmi� say�lmazs�n�z.
Belkide baz�lar�n�z h�z ve program boyutlar� hakk�nda �ikayet edebilir. Benim i�in bir sorun yaratmamaktad�r, dolay�s�yla ben �ikayet etmiyorum. Ancak, kulland��n�z kaynaklar s�n�rl� ise, en az kaynak kullanan masa�st� program�n� tercih edebilirisniz. Bunula ilgili baz� rakamlar� a�a��da verece�im.

Daha h�zl� m�d�r?

Bu h�z kunusu biraz g�receli bir kavramd�r. Hemen hemen herkesin bir program�n h�z� ve pencere y�neticisi tercihi hakk�nda farkl� d��nceleri vard�r. Ben �u anda insanlar�n tercihleri ve zevkleri kunular�na girmeyece�im. A�a��da, yapm�� oldu�um baz� testlerin sonu�lar� yer almaktad�r. Testlere ge�meden �nce ne kadar fazla say�da pencere y�neticisi oldu�unu fark ettim, ancak a�a��dakileri denemek bence sizlere genel bir fikir vermek i�in yeterli olacakt�r. KDE'nin programlar� olduk�a h�zl� bir �ekilde �al��t�rd��n� fark ettim, ancak di�er baz� pencere y�neticileri daha da h�zl� �al��maktad�r. �imdilik a�a��daki maddeler ile ba�layal�m.

A��l�� h�z�
Uygulama	Enlightenment	Gnome	KDE2	KDE3
Konsole'dan �al��t�rma	7	12	16	18
kdm'den �al��t�rma	3	10	10	12
Gezgin	*	X	2.5	2.5
Terminal	<1	1	1.5	1.5
Mail istemcisi	*	5	2	2.5
Media Player	1	1	2.5	3
X - Bende �al��mad�, san�r�m ben bozdum * - Uygulanamaz.

Gnome i�in e-ileti istemcisi olarak Evolution kulland�m. Bu uygulaman�n bir�ok �zelli�i var, o y�zden daha yava� a��lmas�n� bekledim. Mozilla �nternet gezginini g�ncelledi�im i�in, bende Galeon �al��mad�.

Ben �ahsen, KDE'yi masa�st� olarak kullanmaya al��t��m i�in, programlar�n ilk a��l��lar�nda birka� saniye daha beklemeye raz�y�m. ��te bu noktada herkesin d��ncesi farkl� olabilir. S�zgelimi eterm'den ise, Konsole kullanmay� tercih ederim. Genellikle, bir program� �al��t�rd�ktan sonra, saatlerce kulland��m i�in, a��l�� h�z� benim i�in pek farketmiyor.

Bellek kullan�m� ne durumda?

Ksysguard kullanarak birka� test yapt�m ve i�te sonu�lar:

Bellek Kullan�m�
Uygulama	KDE2		KDE3
Konqueror	29,358	19,128	35,968	24,944
Kicker	24,340	13,820	26,708	15,644
KDesktop	23,608	13,156	28,580	17,972
Klipper	22,848	11,096	24,672	13,224
Kwin	21,976	11,200	22,920	11,064

G�r�ld�� gibi, KDE3'�n bellek kullan�m� KDE2 kadar veya daha fazlad�r. E�er, bellek s�k�nt�s� �ekiyorsan�n, KDE3'e g�ncelleme yapman�z size yard�m etmeyecektir. Ancak, bellek fiyatlar�n�n olduk�a d��t�� bu g�nlerde bu, bir�ok insan i�in sorun olmayackt�r. Bence, e�er 128 MB belle�e sahip, iseniz sorun olmaz.

De�er mi?

KDE3'�n gereksinimlerinize uyup uymayaca�� konusunda yeterince bilgi vermeye �al��t�m. Ben, 3 bilgisayarda denedim ve �nemli bir sorun ile kar��la�mad�m. E�er, biraz sistem y�neticili�i i�i yapmaktan ve yeni yaz�l�mlar� denemeden ho�lan�yorsan�z, KDE3'� denemek ho�unuza gidecektir. Ben �ahsen KDE3'� masa�st� olarak kullan�yorum, ��nk� hayat�m� olduk�a kolayla�t�rmaktad�r. Zaten bir masa�st�nden bekledi�im �ey de budur. Bence, KDE3 denemeye de�er bir �r�nd�r, bir bak�n bakal�m gereksinimlerinizi kar��layacak m�?